RADIUS
CCA Centrum voor Hedendaagse Kunst en Ecologie

Over RADIUS

Weten cartografen nog in hoeverre de Noordpool kan worden weergegeven op een wereldbol, met poolijskappen die in toenemende mate smelten? Verandert je seksleven samen met de opwarming van de aarde en de samenhangende temperatuurstijging, zoals het geval is bij zeedieren? Welke pictogrammen ontwikkel je om te voorkomen dat toekomstige bewoners van de Aarde een ondergrondse afgesloten opslag van kernafval openen? We verliezen land aan de zee, we verliezen ijs aan de zon, we verliezen dieren aan de geschiedenis: hoe gaan we om met dit nieuwe begrip van ecologisch verdriet?*

RADIUS is een centrum voor hedendaagse kunst en ecologie. We zijn gevestigd in de stad Delft en gestationeerd in het pomphuis en waterbassin behorend aan de Delftse watertoren, een historisch rijksmonument en architectonisch herkenningspunt. Met vijfhonderd vierkante meter ondergrondse tentoonstellingsruimte is ons programma toegewijd aan het snijvlak van kunst en wetenschap, met de nadruk op klimaat, ecologie en de leefomgeving. De naam RADIUS is gebaseerd op de cirkelvormige geometrie van onze tentoonstellingsruimte. In meer poëtische zin dient de radius van iedere cirkel in ons programma het doel om gezamenlijk tot een meer verbreed en gegrond begrip te komen rond onze gedeelde leefomgeving.

De samenhangende crisis van het kapitalisme, sociale en politieke onrust, milieurampen en technologische transformatie wordt steeds urgenter en meer voelbaar, gelijktijdig op lokaal niveau en op een planetaire schaal. Daarbij is de strijd rond sociale emancipatie—en het bewustwordingsproces rond de onderdrukking van bepaalde sociale groeperingen—onlosmakelijk verbonden met de huidige ecologische depressie, waardoor de aandacht opnieuw wordt gevestigd op de kwetsbaarheid van de Aarde en het leven zelf. Kwesties aangaande dekolonisatie en feminisme kunnen naar ons idee niet los worden gezien van hun raakvlakken met ecologie. Binnen ons programma behandelen we dit schema door middel van intersectioneel ecologisch denken: een vorm van kruispuntdenken waarin belangen integraal behandeld worden.

We zijn ervan overtuigd dat kunstenaars een essentiële rol spelen bij het identificeren, bekritiseren en vormgeven van het verhaal rond het klimaat en ecologisch verval, niet noodzakelijkerwijs om de wetenschap te helpen met zichtbare oplossingen, maar om morele en ethische vragen te stellen over wat het betekent om vandaag de dag te leven. Binnen ons programma verwelkomen we zodoende kunstenaars en andere belanghebbenden die urgente ecologische kwesties, waaronder klimaatverandering, vervuiling, de teloorgang van biodiversiteit, milieurechten en sociale rechtvaardigheid, rigoureus benaderen.

De locatie van het kunstcentrum in Delft, in de nabijheid van enkele van 's werelds meest toonaangevende wetenschappelijke instellingen, biedt de mogelijkheid om ons te concentreren op samenwerkingen tussen disciplines. In aanvulling op een doorlopend en toegankelijk tentoonstellingsprogramma bieden we een educatief publieksprogramma van lezingen, performances, vertoningen, workshops en seminars, voor zowel een meer gespecialiseerd publiek als voor studenten uit het basis-, voortgezet- en hoger onderwijs.

* Geparafraseerd uit de tekst Retreat behorend aan het onderzoeksproject van Xandra van der Eijk.

Architectuur en Geschiedenis

RADIUS is gevestigd in het pompgebouw met reinwaterkelder dat werd gebouwd in 1918-1919 bij de watertoren uit 1895-1896. RADIUS is gelegen op het terrein van de voormalige gemeentelijke begraafplaats (1829-1874), het huidige Kalverbos, en maakt deel uit van het beschermde stadsgezicht van Delft. Het watertorencomplex—bestaande uit watertoren, pompgebouw en reinwaterkelder—heeft sinds 2002 de status van rijksmonument.

De watertoren werd in opdracht van het gemeentelijke waterleidingbedrijf, de N.V. Delftsche Duinwaterleiding Maatschappij, gebouwd voor de drinkwatervoorziening. Het pompgebouw met reinwaterkelder, die voor een deel is ingebed in een begroeide heuvel aan de achterzijde van het gebouw, werd in 1918-1919 gebouwd. Het water werd gewonnen uit de ten zuiden van Den Haag gelegen duinen van Monster. De negentwintig meter hoge watertoren is gebouwd in een aan de Neo-Hollandse Renaissance verwante bouwstijl, naar ontwerp van de Delftse gemeentearchitect M.A.C. Hartman. Klik hier voor verdere informatie over de watertoren. Je kunt de watertoren bezoeken als onderdeel van onze tweewekelijkse rondleiding; klik hier voor verdere informatie en om tickets te reserveren.

RADIUS werd in 2021 opgericht door Niekolaas Johannes Lekkerkerk. De renovatie en de hernieuwde functie van het gebouw als kunstcentrum is gerealiseerd naar een ontwerp van architectenbureau DP6.